Zelfstandig thuisverpleegkundigen reageren verbaasd op voorstel om apothekers vaccinaties te laten uitvoeren

Recent kondigde minister Frank Vandenbroucke aan dat het niet zo veel omhanden zou hebben om ook apothekers het coronavaccin te laten toedienen. Dit zou drempelverlagend kunnen werken, maar vooral in de eerste plaats de huisartsen ontlasten.

VBZV, de beroepsvereniging van zelfstandige thuisverpleegkundigen, heeft daarbij toch heel wat bedenkingen. Vooral omdat het niet alleen over de rol van zorgverlener gaat, maar ook over het algemeen belang van de patiënt:

1. Uiteraard deelt VBZV de bezorgdheid om tot een hoge vaccinatiegraad te komen, maar dit mag niet ten koste gaan van een kwalitatieve zorg voor de patiënt en een uitholling van het beroep van de zorgverleners door een al te makkelijke ‘verschuiving’ van taken naar andere zorgprofessionals. Binnen het concept van een integrale en op mekaar afgestemde eerstelijnszorg is het vreemd vast te stellen dat de wederzijdse erkenning van professionalisme niet door alle partijen als even waardevol wordt ervaren. De drang naar een hogere vaccinatiegraad mag geen vrijgeleide zijn om activiteiten te gaan opzetten op domeinen van andere zorgverstrekkers.
2. In de praktijk is het zo dat verpleegkundigen mits voorschrift van een arts het vaccin kunnen toedienen. Er is op dit moment geen tekort aan capaciteit bij verpleegkundigen om dit ook daadwerkelijk te doen.
3. Verpleegkundigen zijn als geen ander opgeleid om dit soort handelingen te verrichten. Zij volgen bovendien de nodige bijscholing, zoals dit ook wettelijk voorzien is, en kunnen via hun praktijk en/of beroepsvereniging terugvallen op intervisie en uitwisseling van ervaringen. De vraag is of apothekers hier ook zomaar aan kunnen voldoen.
4. Een vaccin toedienen is meer dan een technische handeling. Er is het belang van de omkadering waarbinnen de toediening verloopt, waaronder het adequaat optreden in geval van ongewenste reacties. Dit vergt inzicht, opvolging en tijd – zaken die in een apotheek wellicht niet ten volle tot uiting kunnen komen.
5. Door het nauwe contact met de patiënten zijn verpleegkundigen in staat om waar nodig de patiënten te overtuigen zich te vaccineren. Verpleegkundigen komen overigens ook thuis bij mensen die soms minder makkelijk toegang hebben tot zorg en waar als dusdanig een lagere vaccinatiegraad is.
6. Tot slot is er ook een ethische vraag, nl. dat apothekers voorschriftvrij een corona, griep of ander vaccin zouden kunnen afleveren en dat dan ook nog zelf mogen toedienen. Ook hier moet de kwaliteit van de zorg voor de patiënt vóór de belangen van de zorgverlener gesteld worden.

De conclusie is dat de thuisverpleegkundigen wel degelijk de best geschikte professionals zijn om vaccins te plaatsen en daar ook helemaal klaar voor zijn. VBZV is dus helemaal niet akkoord met het idee om dit open te stellen voor apothekers. Het is wel zo dat er, net zoals de apothekers vooropstellen, voor de verpleegkundigen ook voldoende flankerende maatregelen wenselijk zijn om dit vlekkeloos te laten verlopen. Denk hierbij aan een billijke financiële vergoeding: momenteel bedraagt dit ongeveer 4 à 5 euro voor een prestatie die snel 30 minuten tijd in beslag neemt. Dit is voor niemand haalbaar. Als het spreekwoord ‘schoenmaker, blijf bij je leest’ ergens geldt, dan is het zeker hier.