“Hoe vroeger je erbij bent, hoe beter de resultaten,” benadrukt Dr. Colemont. Darmkanker in een vroeg stadium heeft meer dan 90% kans op genezing, maar dit percentage daalt drastisch naar slechts 12-15% bij een late diagnose. Helaas krijgt de helft van de patiënten de diagnose pas in een gevorderd stadium. Preventie en tijdige opsporing zijn dus essentieel, en daar kunnen thuisverpleegkundigen het verschil maken.

Mensen tussen de 50 en 74 jaar ontvangen om de twee jaar een gratis stoelgangtest van de overheid, maar slechts de helft van de Vlamingen maakt hier gebruik van. “Het is een cadeautje,” zegt Dr. Colemont. Thuisverpleegkundigen kunnen patiënten aanmoedigen om de envelop niet dicht te laten. “Een simpele vraag of uitleg over de test kan levens redden,” voegt hij toe.

Veel mensen denken ten onrechte dat darmkanker alleen voorkomt bij  mensen met een familiegeschiedenis. “Driekwart van de patiënten heeft geen familiegeschiedenis van darmkanker. Het is dus niet omdat er niemand in de familie is met darmkanker, dat je de test niet moet doen!” zegt Dr. Colemont. Ook voor mensen met een verhoogd risico door familiegeschiedenis kunnen thuisverpleegkundigen een colonoscopie aanraden.

• Darmkanker is de tweede meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen en de derde meest voorkomende bij mannen.

• Jaarlijks zijn er in België bijna 8.000 nieuwe gevallen van darmkanker.

• Bij vroege opsporing is de kans op genezing bij darmkanker groter dan 90%.

• Bij laattijdige ontdekking daalt deze kans naar slechts 12 tot 15%.

75% van de darmkankerpatiënten heeft geen familiegeschiedenis. Deelname aan het bevolkingsonderzoek is essentieel voor iedereen tussen de 50 en 74 jaar. 

Een afwijkende testuitslag kan veel angst veroorzaken bij patiënten. “Het is belangrijk om hen gerust te stellen,” adviseert Dr. Colemont. “Een afwijkende uitslag betekent niet meteen kanker, maar wel dat er bloed in de stoelgang zit, wat ook op een poliep of wondje kan wijzen. Belangrijk is om verder onderzoek, zoals een colonoscopie, niet uit te stellen.”

Naast het bevorderen van darmkankerpreventie door middel van de stoelgangtest, kunnen thuisverpleegkundigen patiënten helpen gezonder te leven. Dr. Colemont raadt een mediterraan voedingspatroon aan, rijk aan groenten, fruit, vis en olijfolie, als manier om het risico op darmkanker te verlagen. Ook beperkt alcoholgebruik en voldoende beweging zijn van belang.

In zijn boek De Grote Boodschap geeft Dr. Colemont praktische tips over gezonde voeding, risicofactoren en preventie. Het boek is een Q&A (80 vragen met 80 antwoorden), zodat je gemakkelijk de onderwerpen kunt vinden die relevant zijn voor jezelf of je patiënten. Er staan ook 9 getuigenissen in van mensen die met de ziekte geconfronteerd werden.

De manier waarop thuisverpleegkundigen communiceren met hun patiënten is van groot belang. “Prijs patiënten voor hun inspanningen, hoe klein ook, moedig hen aan” zegt Dr. Colemont. Positieve aanmoediging werkt vaak beter dan het wijzen op fouten. De samenwerking tussen thuisverpleegkundigen, huisartsen en andere zorgverleners kan echter nog beter. “Thuisverpleegkundigen hebben een krachtige stem in de zorg. Door samen te werken, kunnen we meer mensen bereiken.”

Met de toenemende aantallen darmkankerdiagnoses door vergrijzing en ongezonde levensstijlen, is preventie belangrijker dan ooit. Thuisverpleegkundigen spelen een unieke en essentiële rol in deze strijd. “Praat erover, blijf patiënten motiveren met ‘de grote boodschap’. Het zijn maar drie woorden: doe de test!”, benadrukt Dr. Colemont. “Iedere thuisverpleegkundige kan minstens één darmkanker stoppen!"

De vzw Stop Darmkanker, onder leiding van Dr. Colemont en gezondheidseconoom Dominique Vandijck, blijft zich inzetten voor bewustwording en preventie. “De toekomst is hoopvol, maar het werk is nog niet klaar,” besluit Dr. Colemont.